– Arnavutluk’tan başkent Tiran’da ‘Bektaşi devleti’ planı
TİRAN – Arnavutluk Başbakanı Edi Rama Birleşmiş Milletler Geleceğin Zirvesi diyalog toplantısında yaptığı açıklamada, başkent Tiran’da egemen ve bağımsız bir Bektaşi devleti kurmayı planladıklarını bildirdi.
Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’dan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu üst düzey toplantıları öncesinde düzenlenen BM Geleceğin Zirvesi diyalog toplantısında ilgi çekici açıklamalar geldi. Başkent Tiran’da egemen ve bağımsız bir Bektaşi devleti kurmayı planladıklarını belirten Rama, kurmak istedikleri egemen Bektaşi devletinin ılımlılık, hoşgörü ve barış içinde bir arada yaşamı teşvik edeceğini ifade etti.
Balkanlar’da küçük bir ülke olan Arnavutluk’un II. Dünya Savaşı sırasında Yahudileri Nazilerden koruduğunu ve 3 yıl önce Afganistan’da Taliban’ın iktidara gelmesinden sonra Afganlara sığınma sağladığını ifade eden Rama, “Arnavutlar, insanlığa olan sevgiyi somutlaştıran Rahibe Teresa’yı da dünyaya sunmuş olmaktan gurur duymaktadır. Kendisi bize, hepimiz büyük şeyler başaramasak da, büyük bir aşkla küçük şeyler başarabileceğimizi öğretmiştir. Bektaşi tarikatını, başkentimiz Tiran’da ılımlılık, hoşgörü ve barış içinde bir arada yaşamın yeni merkezi olacak egemen bir devlete dönüştürme planımıza ilham kaynağı olan şey de budur” dedi.
“Liderlik Bektaşi lideri Baba Mondi ve bir konsey tarafından yürütülecektir”
Arnavutluk’taki Dünya Bektaşiler Merkezi tarafından konuya ilişkin yayınlanan açıklamada, yeni kurulacak Bektaşi devletinin Vatikan’a benzer bir egemenliğe sahip olacağı, dini ve idari meselelerin Arnavutluk’tan bağımsız olarak yürüteceği ifade edildi. Bağımsız ve egemen bir Bektaşi devletini tanıma kararının tarihi bir adım olacağı vurgulanan açıklamada, “Vatandaşlık, sadece üst düzey din adamları ve devleti yöneten bireylere verilecek olup, liderlik Bektaşi lideri Baba Mondi ve dini ve idari faaliyetleri denetleyecek bir konsey tarafından yürütülecektir. Yeni devletin, dini liderliğin ötesinde hiçbir amacı olmayacaktır” denildi.
“Alkol tüketimine izin verilecek, kadınlar istedikleri şekilde giyinebilecek”
Arnavutluk’ta “Baba Mondi” olarak tanınan Bektaşi lideri Edmond Brahimaj ve Başbakan Edi Rama, daha önce New York Times gazetesine yaptıkları açıklamada, devletin isminin “Bektaşi Tarikatı Egemen Devleti” olacağı, Vatikan’ın boyutlarının dörtte biri kadar olacağı ve ordusu, sınır güvenliği veya mahkemeler gibi kurumları olmayacağını açıklamıştı. Arnavut lider Rama, yeni devletin kurulmasına yönelik planı uygulamanın zaman alacağına dikkat çekmişti.
Bektaşi lideri Edmond Brahimaj ise, alkol tüketimine izin verilecek ve kadınların istedikleri şekilde giyinebilecekleri yeni devlette yasak uygulanmayacağını söylemişti. Baba Mondi, kendi yönetimi, pasaportu ve sınırları olacak devlette “Tüm kararların sevgi ve nezaketle alınacağını” söylemişti.
Bektaşiler Müslüman nüfusun yaklaşık yüzde 10’nunu oluşturuyor
Arnavutluk’ta Bektaşi tarikatının kökleri, 13 yüzyıl Osmanlı dönemine dayanıyor. 2,4 milyon nüfusa sahip Arnavutluk’ta Müslümanlar, son nüfus sayımı verilerine göre nüfusun yaklaşık yüzde 50’sini oluşturuyor. 2023 yılı verilerine göre Bektaşiler ise Müslüman nüfusun yaklaşık yüzde 10’nunu teşkil ediyor.
